Medine’de bulunan Ebu Eyyûb el-Ensârî, Resul-i
Ekrem’den işittiği bir hadisi Mısır’da bulunan Ukbe b.
Âmir’e sormak için hayvanına binip yola çıkmıştı. Zira bu
hadisi Resulullah’tan işiten kendisiyle Ukbe’den başka
kimse kalmamıştı. Ebu Eyyûb Mısır’a geldiği zaman, o
sırada Mısır emiri olan Mesleme bin Mahled’in evine
uğradı ve yanına bir rehber alarak Ukbe’nin evine geldi.
Ona: “Her kim dünyada bir mü'minin ayıbını örterse, Allah
da kıyamet gününde onun ayıbını örter.” hadisini sordu
ve: “Bu hadisi ikimizden başka Peygamber Efendimizden
duyan kimse kalmadı.” dedi. Ondan bu hadisi Allah’ın
Resulünden işittiği şekliyle tekrarlamasını istedi. Sonra da
bineğine binerek Medine’ye geri döndü. (Hâkim en-Nîsâbûrî,
Ma’rifetu ulûmi’l-Hadis, s.
Hz. Peygamber’den sonra hadislerin isnadını aramak ve doğruluğunu teyit etmek için yapılan uzun
yolculuklara ne ad verilir?

bolmaktan kurtulmuştu. Rıhlenin amaçlarından biri de hadisi
âlî isnadla elde etmek, başka bir ifadeyle aracıları mümkün
olduğunca aradan çıkararak ilk kaynağından almaktı. Böylece
râvi sayısının azalması sebebiyle rivâyetteki yanılgı ihtimali
de azalmış olacaktı. Rihleler zabt kusurundan dolayı zayıf
kabul edilen hadislerin başka senedlerinin de bulunarak takviye edilmelerini de sağlamaktaydı. Yapılan ilmî yolculuklar
İslâm dünyasının değişik bölgelerindeki hadis âlimleriyle
tanışmayı, râviler hakkında bilgiler elde etmeyi sağlamaktaydı. Rihlelerin özellikle hoca-talebe ilişkisini tespitte
önemli katkıları olmuştur. Rihleler nesiller arasında güçlü bir
iletişim kurulmasını ve hadislerin sonraki nesillere aktarılmasını sağlamıştır.Hadisi ilk kaynağından almak amacıyla
yapılan ilim yolculukları sahâbe döneminden itibaren başlamış
daha sonraki nesiller tarafından da devam ettirilmiştir. Zamanla yazım kurallarının gelişmesi, icâzetle kitap rivâyetinin
yaygınlaşması, kitaba olan güvenin artması rihlelerin azalmasına yol açmıştır. Nitekim İbn Mende (ö. 395/1005) yoğun
rihle döneminin son temsilcilerinden kabul edilmiştir.
Dolayısıyla hadis için yapılan yolculukların en yoğun olduğu
dönem II-IV. (VIII-X.) yüzyıllar olmuştur. V. (XI.) yüzyılda
medreselerin, VI. (XII.) asırda ise dârülhadislerin kurulmasıyla hadis için yapılan yolculuklar önemli ölçüde sona
ermiştir(İLH.ÖNL.Hadis Tarihi ve Usülü s.213).
Not: Rihle sınavlarda çok kez soruldu.Bu kezde farkı bir
açıdan sorulabilir.Rihle ne zaman sona ermiştir? Bunun cevabı,
açıklama kısmındaki siyah işaretli yerdir.Daru’l hadisler’in
(hadis öğrenim-öğretim mekanları) kurulmasıyla.Mahmud
Nureddin Zengi ilk daru’l hadisi kuran kişidir

Mu‘cemler, Müsnedler, Etrâf kitapları için aşağıda
verilen seçeneklerden hangisi doğrudur?

bn Mâce’nin Sünen’i yerine İmam Mâlik’in elMuvatta’ını koyarak ‘’Kütüb-i sitte’nin hadislerini ilk
defa bir araya toplayan’’ alim kimdir?

Hz.Ömer ordunun başına Sa’d b. Ebî Vakkas’ı atadı.
Heyetler arasında yapılan görüşmeler fayda vermeyince
iki ordu karşı karşıya geldi. Müslümanlar’ın zaferiyle
sonuçlanan bu savaşta Sasaniler’in hükümdarı III.
Yezdicerd tarafından ordu komutanı olarak atanan
Rüstem savaş sonunda öldürüldü.
Hz.Ömer döneminde Irak’ta gerçekleştirilen
savaşın adı nedir?

I. Hz.Ebubekr döneminde kendisini Peygamber olarak ilan
eden Müseylemetü’l Kezzab ve kabilesi Beni Hanife’ye
karşı yapılan savaştır.
II. Halid b. velid kumandasındaki savaş İslam ordusu bu
savaşta 700’den fazla şehid verdi.
III. Sonunda Müseyleme öldürüldü ve kabilesi bertaraf
edildi.
H.12 yılı başında (Mart 633) sona eren ve tarihe
Arabistan'ın en kanlı savaşı olarak geçen harbin adı
nedir?

kökenleri hususunda esas metinler ise Yezidi sözlükültürünü
oluşturan ilahileri içeren Kavl ve Ezdiyâti’ler ile mitik ve yarı
mitik anlatımları içeren Çiroklar (Menkabe)’dır. Günümüz
Yezidilerinin bir kısmının özellikle de Diaspora Yezidilerinin
Tevrat, İncil ve Kur’ân-ı Kerim’e alternatif kabul etme
eğiliminde oldukları bu dini metinler, hem Yezidilik ve hem de
Yezidiliğin kökenleri hakkında daha sağlıklı bilgiler vermektedirler. Yezidiliğin inanç yapısı hakkında bir diğer önemli
kaynak da Yezidilerin kapalı bir toplum olmaktan çıkıp dış
dünya ile temasa geçmelerinden sonra telif ettikleri araştırma eserlerdir. Kitabu’l-Cilve ve Mushaf-ı Reş, Kavller,
Ezidyâtiler, Çiroklar(Menkabe) ve Yezidi din adamları ile
Yezidi araştırmacıların yazdıkları göz önüne alınarak inanç
yapıları şu başlıklar altında tetkik edilebilir: Hüda (Tanrı),
Yaratılış, Melek Tavus ve Tenasuh(Ankara İlahiyatYezidilik).
Cemâleddîn Afgânî ile birlikte netleşmeye başlayan
ve 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren, İslamiyet
çerçevesinde Müslüman dünyanın geri kal- mışlığı
üzerine düşünmeye çalışan, Kur’an ve Sün- net’in
mecrasına ulaşma ve bu süreci bir arınma, uyanma ve
canlanma niyetiyle güçlendirme talebini dile getiren
dinî eğilim aşağıdakilerden hangisidir?

’Ehl-i şurât, Muhakkime, Harûriyye, Vehbiyye’’
isimleriyle de anılan mezhephangisidir?

Talak, fıkıh kitaplarında genellikle kocanın tek taraflı iradesiyle yapmış olduğu boşamaları ifade eder. Kadın,
“boşama” hakkına prensip olarak sahip değildir. İslam
Hukukunda sadece kocaya tanınan bu hak, koca tarafından kadına da verilebilir. Bu hak paylaşımı işlemi nikâh
esnasında olabileceği gibi daha sonra da olabilir.
Fıkıh literatüründe bu hak paylaşımına ne ad verilir?

İslam fıkhına göre kişinin vücudunun avret sayılan yerleri
herhangi bir zorunluluk yoksa yabancı kişilere mahremdir,
göstermemesi gerekir. Ancak zaruret bulunması durumunda bu bölgelerin yabancı kişilere gösterilmesinde
herhangi bir sakınca da yoktur. Doktorların muayene
sırasında bakması, kontrol etmesi gibi. Bu örnekte iki
kıyasın çatışması söz konusudur. Birincisi gösterilmesi
yasak olan bölgenin açılmaması gerektiği ile hükümler.
İkincisi ise tedavi için mutlaka bakılması gerekiyorsa bunu
mubah sayan hükümler. Bu durumda birinci yasağın
hükmü terk edilerek zaruret gereği ikincisi ile amel edilir.
Sizce yukarıdaki durumda aşağıdaki fer’i delillerin
hangisi ile hüküm verilmiştir?

Amellerin(yapılan işlerin) hangisi daha faziletlidir?
şeklindeki bir soruya, muhatabının durumunu dikkate
alarak Peygamberimiz:
-Yemek yedirmek, tanıdığın veya tanımadığın herkese
selam vermektir,
-Allah’a ve Resulüne imandır,
-Vaktinde kılınan namazdır,
-Anne babaya iyilik yapmaktır,
-Allah yolunda cihat etmektir, şeklinde farklı cevaplar vermiştir.
20-Bu metinde iletişim yöntemlerinden hangisi
kullanılmıştır?